Regionet Leuven

Ambitiekader Regionet Leuven


De regio Leuven is een aantrekkelijke, dynamische regio in volle bloei. Het aantal inwoners stijgt, de economische bedrijvigheid en kenniseconomie groeien. De keerzijde hiervan is dat de leefbaarheid en bereikbaarheid van de regio onder hoge druk staan. Bovendien woont een groot deel van de bevolking op auto-afhankelijke plekken buiten de steden en dorpskernen. Dat zorgt meer en meer voor overvolle wegen, aantasting van open ruimte en moeilijk bereikbare voorzieningen.

Het doel van Regionet Leuven is om die druk te doen afnemen. We maken inwoners minder afhankelijk van de auto door zowel een netwerk voor hoogwaardig openbaar vervoer als een kwaliteitsvol fietsnetwerk uit te bouwen. Tegelijk concentreren we het grootste deel van de nieuwe woningen, werkplekken en voorzieningen in de steden en de goed bereikbare dorpskernen. We bekijken samen hoe we de huidige groei van ontwikkelingen buiten de kernen kunnen tegengaan of beperken.

Alle partners van Regionet Leuven bundelen zo de krachten om de demografische en economische groei van onze regio in te zetten als een hefboom voor meer leefbaarheid en een betere bereikbaarheid.

Door verplaatsingsgedrag en ruimtegebruik duurzaam op elkaar af te stemmen maken we vandaag werk van een regio waar het ook morgen goed leven is.

Tegen 2030 maken we samen werk van:

1. Een vlot bereikbare regio door een betere afstemming tussen mobiliteit en ruimtelijke ontwikkeling

De regio Leuven moet vlot bereikbaar blijven, ook in 2030. Zonder een verregaande modal shift is dit niet mogelijk. Daarom kiezen we voor een beleid dat inzet op nabijheid, bereikbaarheid en leefkwaliteit. We streven naar een betere samenhang tussen mobiliteit en ruimtelijke ontwikkeling.
Samen maken we werk van een sturend locatiebeleid waardoor we een groter aandeel van de verplaatsingen in de toekomst op een duurzame wijze laten gebeuren. We verkorten de afstand van verplaatsingen door woningen, werkplekken en voorzieningen te concentreren in de steden en goed bereikbare dorpskernen. Zo zorgen we voor een voldoende kritische massa voor lokale basisvoorzieningen, nieuwe mobiliteitsdiensten (zoals deelauto’s, deelfietsen, …) en een performant openbaar vervoer.

2. Compacte en kwalitatieve dorpskernen

Via een regionaal ruimtelijk beleid willen we de bevolkingstoename in onze streek compacter organiseren door in te zetten op kernversterking en verdichting van de bestaande kernen. Zo garanderen we aangename en aantrekkelijke omgevingen om in te wonen en te ondernemen.
Regionet Leuven zet, in het bijzonder, in op de ontwikkeling in de omgeving van knooppunten voor openbaar vervoer, waardoor ook het rendement van die verbindingen verbetert. We garanderen dat regionale ontwikkelingspolen zoals UZ Gasthuisberg, Researchpark Haasrode, Zaventem-Zuid, … vlot bereikbaar blijven en verder kunnen ontwikkelen.
De ontwikkelingen in de kernen en aan de knooppunten is geen vrijgeleide voor een ondoordachte verdichting of verstedelijking. We gaan op zoek naar oplossingen die omzichtig omgaan met het bestaande weefsel en waarbij een aangename woon- en verblijfplaats de prioriteit blijft.

3. Kiezen voor het behoud van open ruimte en een duurzame ontwikkeling van het platteland

Onze regio beschikt over mooie open ruimtes en landelijke gebieden. Deze sterke troef willen we via regionaal ruimtelijk beleid behouden door de druk erop te verminderen. Een versterkt beleid rond kernversterking en de ontwikkeling van knooppunten moet daarom in samenhang gebeuren met een doordachte en kwalitatieve ontwikkeling van het platteland dat binnen de regio instaat voor voedsel, energie, biodiversiteit, proper water, beleving en ontspanning. We erkennen daarbij dat ook in de plattelandskernen een gepaste groei nodig is om deze leefbaar te houden.
Daarom onderzoeken we samen de mogelijkheden voor een restrictiever en gerichter beleid voor ontwikkelingen op locaties buiten de kernen en knooppunten. We streven ernaar om gezamenlijk tot keuzes en afspraken te komen om ongepaste ontwikkelingen buiten de kernen tegen te gaan.
Zo koesteren we onze open ruimte en de levenskwaliteit op het platteland.

4. De fiets als belangrijke schakel in het mobiliteitsnetwerk

De fiets heeft in onze regio heel wat potentieel als alternatief voor de auto of het openbaar vervoer. Door de opkomst van de elektrische fiets kan de auto nu ook vaker voor langere afstanden in de garage blijven staan. Daarom bouwen we aan een samenhangend en gebiedsdekkend netwerk van veilige fietsroutes.
Omdat onze inwoners de fiets vaak gebruiken in combinatie met het openbaar vervoer, rusten we de knooppunten uit met infrastructuur die vlot gecombineerde verplaatsingen mogelijk maakt.

5. Hoogwaardig openbaar vervoer als ruggengraat van de regionale ontwikkeling

Het openbaar vervoer is een essentieel onderdeel van een betere samenhang tussen mobiliteit en ruimtelijke ontwikkeling. Het is een structurerende factor voor onze ruimtelijke keuzes.
Daarvoor zijn er grote investeringen nodig in een samenhangend netwerk van hoogwaardig openbaar vervoerscorridors die de steden en de belangrijkste knooppunten binnen de regio verbinden.
Dit vraagt trein-, trambus- en busverbindingen die rijden met een hoge frequentie en betrouwbaarheid, systematische voorrang in de doorstroming, een minimumaanbod tijdens de daluren, voldoende informatie, toegankelijkheid en comfort.
Dit netwerk hangt samen met een meer intensief gebruik van de ruimte in de knooppunten en moet de ruggengraat vormen van de regionale ontwikkeling.

6. Een transitie met, voor en door iedereen

De transitie naar duurzaam verplaatsingsgedrag en ruimtegebruik is een wederzijds engagement. In de overgang naar een duurzamere toekomst willen we samenwerken met de burgers, lokale ondernemers, kennisinstellingen en de overheden om oplossingen te vinden voor de uitdagingen rond ruimte en mobiliteit. Door (lokaal) initiatief te stimuleren en te ondersteunen willen we samen kansen creëren en sterk inzetten op bewustwording en gedragsverandering.

7. Woorden en daden: een caleidoscoop van concrete projecten

De zevende en laatste ambitie is misschien wel de belangrijkste van allemaal. Het is niet de bedoeling dat deze visie voor een duurzamere regio enkel bij woorden blijft. Met de projecten waar we vandaag aan werken, willen we uitvoering geven aan dat toekomstbeeld.
Regionet Leuven zien we daarbij als een ‘caleidoscoop van projecten’. Een veelheid aan projecten die autonoom kunnen functioneren, maar die ook binnen het ruimere regionale gebeuren passen en elkaar daardoor versterken.

De ondertekenaars erkennen bovenvermelde ambities als vertrekbasis voor een verregaande samenwerking om een duurzame transformatie van de regio mogelijk te maken.

Om de vermelde ambities waar te maken, erkennen we dat we samen een ruimtelijk beleid in de regio moeten voeren in wisselwerking met de uitbouw van een netwerk van hoogwaardige openbare vervoers- en fietsverbindingen.

Regionet Leuven is een regionaal project dat bevoegdheden van verschillende beleidsniveaus aanspreekt. De omvang en de complexiteit van het project gaan ver voorbij aan de mogelijkheden van de afzonderlijke bestuursniveaus. De steden en gemeenten in de regio Leuven zijn op elkaar aangewezen om gemeenschappelijke uitdagingen het hoofd te bieden.

De ondertekenaars engageren zich om constructief samen te werken in het verdere studiewerk en visievorming en streven ernaar inhoudelijke tegenstellingen te overbruggen.

Ze vragen aan de bevoegde ministers om deze ambities en doelstellingen voor de regio Leuven te onderschrijven en een principebeslissing te nemen om het realisatietraject voor het hoogwaardig openbaar vervoers- en fietsnetwerk op te starten, en ook het beoogde ruimtelijke beleid te ondersteunen door een gepaste regelgeving en financiering.